2
แต่งงานคราแรกเธอยังไม่ได้จดทะเบียน เพิ่งจดทะเบียนเมื่อพิภพเอ่ยกับเธอหลายครั้ง คล้ายน้อยใจว่าเธอไม่อยากได้เขาเป็นสามีจริง ๆ ทำให้เธอใจอ่อนยอมจดทะเบียนกับเขา
ที่ไม่จดในคราแรกเพราะเธอรู้สึกว่าแม่ของเขาไม่ชอบเธอนั่นเอง
จดแล้วก็หย่า แต่เธอยังเป็นนางสาวและใช้นามสกุลเดิม ด้วยว่าตอนจดไม่ได้เปลี่ยนแปลงอะไรเลย
รู้สึกคิดผิดเมื่อสายเกินไปแล้ว ความรักของเธอที่มีให้เขามันก็ลดน้อยลงไปเพราะแม่สามีที่เอาแต่สร้างเรื่อง
เธอตัดสินใจหย่าขาดจากเขาเพราะปทุมคิดฆ่าตัวตาย ถ้าลูกชายไม่หย่าก็จะขอตาย
เพียงฝันคิดว่าเธอก็มีศักดิ์ศรี แต่งงานไม่ได้เอาอะไรสามีเลยสักบาท จัดงานทั้งหมดเธอก็เป็นเงินของเธอที่จัดการเก็บออมเอาเอง เพราะสามีมีแต่หนี้ เธอเองเป็นคนให้เขาช่วยทำงานเล็ก ๆ น้อยๆ เพราะเธอทำงานฟรีแลนซ์ ขายปกหนังสือ ปกนิยาย พิสูจน์อักษร พากษ์เสียงรับอ่านหนังสือเสียง ซึ่งก็มีรายได้ทุกวันอยู่แล้วเพราะมีความสามารถด้านนี้
เธอดูออกว่าปทุมเรียกร้องความสนใจจากลูกชาย เวลาไปเยี่ยมก็มีแต่เรื่องยุแยงตะแคงรั่ว เธอแอบได้ยินหลายครั้งก็รู้สึกเครียด
โชคดีหน่อยที่เธอกับเขาแต่งงานกันมาเกือบสามปีแต่ยังไม่มีลูก แต่ถึงมีเธอก็เลี้ยงไหวเพราะไม่ได้ทำงานประจำ เธอทำงานอยู่บ้าน หาเงินได้ทุกวัน เธอไม่เครียดอยู่แล้ว
แม้เงินเก็บจะหมดไปกับการใช้หนี้ให้สามี แต่เธอก็ไม่ได้เป็นหนี้ อย่างน้อย ๆ ก็ยังหาเงินเลี้ยงตัวเองได้ บิดามารดาสอนให้รู้จักเก็บเงินสร้างทรัพย์สิน เธอมีบ้านหลังเล็กๆ เป็นของตัวเอง มีรถเก๋งคันเล็ก ๆ เป็นของตัวเอง ไว้ขับไปไหนมาไหนไม่ต้องขับมอเตอร์ไซค์ให้ต้องเปียกฝน
หลังจากหย่าร้างเธอก็ช่วยสามีเก็บข้าวของทุกอย่างของเขาออกไปจากบ้าน โดยมีแม่ของเขามาคอยบงการทุกอย่าง
เพียงฝันเม้มปากเข้าหากัน ทั้ง ๆ ที่เธอคอยช่วยเหลือลูกชายของนางมาโดยตลอด เสียสละตัวเองเพื่อให้เขาได้แต่งงานกับเธอ ปลดหนี้ให้ แต่นางก็ยังเกลียดชังเธอ ทำให้เธอรู้สึกงุนงง
เธอจำได้ว่านางเคยพูดว่าลูกชายแต่งงาน นางเสียใจ พ่อแม่คนอื่นเขาดีใจกันที่ลูกได้เป็นฝั่งเป็นฝา แต่สำหรับปทุมนางเสียใจ เธอได้ฟังก็เสียใจ และรู้สึกว่าตัวเองก็มีศักดิ์ศรีเหมือนกัน เธอไม่ใช่ผู้หญิงที่ไม่มีใครเอา เคยมีผู้ชายส่งผู้ใหญ่มาสู่ขอหลายครั้ง เคยมีผู้ชายมีฐานะและนิสัยดีมาจีบหลายคนแต่เธอไม่เอาเอง เธอเลือกได้และเป็นฝ่ายเลือก ไม่ใช่เป็นฝ่ายถูกเลือก
บิดามารดาไม่อยู่แล้ว แต่เธอยังจำคำสอนของพวกท่านได้ดี พวกท่านสอนให้ทำงานแต่เด็ก ให้พึ่งพาตัวเองได้ทุกอย่าง สอนให้รู้จักเก็บเงินเก็บทองที่หามาได้ สอนให้เลือกคู่ที่ดี ไม่กินเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ไม่เจ้าชู้ ไม่ยุ่งเกี่ยวกับการพนันและอบายมุขทั้งหลายทั้งปวง พิภพเป็นเช่นนั้น แต่มันไม่มากพอที่จะให้เธอใช้ชีวิตอยู่กับเขา เมื่อมีปัจจัยภายนอกเข้ามากดดัน แรงกดดันจากแม่สามี บางครั้งมือที่สามก็มาในรูปแบบพ่อแม่สามีที่ไม่ชอบเรา และเธอก็เห็นว่าเพื่อน ๆ บางคนและหลายคนเลิกกันมานักต่อนักแล้วกับสามี เมื่อแม่ไม่ปลื้มลูกสะใภ้ ปัญหาก็จะตามมาอีกมากมาย สู้พาตัวเองออกมาจากจุดนั้นจะดีกว่า เรามีมือมีเท้า มีมันสมองไม่ได้งอมืองอเท้าหรือไม่มีที่ไป ทำไมต้องทนกับแม่สามีประสาทแดกด้วย
บิดามารดาของเธอสอนให้เก็บเงิน สร้างทรัพย์สินเอาไว้ ต่อไปเราจะได้ไม่ลำบาก ดีหน่อยที่เงินหมดแต่ทรัพย์สินยังอยู่
คนวัยเดียวกับปทุมคือวัยที่ต้องดีใจที่ลูกเป็นฝั่งเป็นฝา แถมยังเป็นวัยที่อยากอุ้มหลาน แต่นางพูดก่อนแต่งงานได้วันเดียวว่า มีลูกไม่ต้องให้ท่านเลี้ยง รังเกียจหลานตั้งแต่ยังไม่ลืมตาดูโลก ซึ่งเธอก็ไม่เคยคิดว่ามีลูกจะต้องเอาไปฝากให้ใครเลี้ยง ลูกของเธอ เธอก็รัก เธอจะเลี้ยงเอง เพราะพ่อแม่ของเธอก็ไม่เคยเอาเธอไปฝากให้ใครเลี้ยงเหมือนกัน